Kookt zout water sneller?

Sommige koks beweren dat zout water sneller kookt. Maar is dat ook zo? En wordt je eten dan ook sneller gaar? In dit artikel bespreken we deze vraag. Eerst zullen we de theorie kort doornemen, en daarna geven we je het antwoord.

Kookpuntsverhoging

Opgeloste stoffen in water zorgen voor een hoger kookpunt en een lager vriespunt. Daarom wordt er bijvoorbeeld ’s winters met zout gestrooid. Het smeltpunt van water met zout is tot wel 21 graden (!) Celsius lager dan van zuiver water. Water verandert dan pas in ijs bij min 21. Zo heb je pas bij echt Elfstedentochtweer last van gladheid.

Ook aan de andere kant van de schaal is dat zo, al is het effect in graden wat minder: maximaal ongeveer 9 graden Celsius.

Probleem is echter dat we het dan over een verzadigde zoutoplossing hebben. En er kan heel erg veel zout oplossen in water: in de buurt van het kookpunt ongeveer 400 gram per liter. Ter vergelijking: zeewater bevat 35 gram zout per liter. Aangezien de kookpuntsverhoging afhankelijk is van de concentratie zout, is dit effect in de praktijk verwaarloosbaar. Voor heel zout pastawater wordt nog wel eens 10 gram zout per liter aanbevolen. Dan kookt het water bij een temperatuur van enkele tienden van een graad meer dan 100 graden Celsius.

Andere factoren bij het koken van water

Afgezien van het kookpunt zouden er nog andere zaken kunnen meespelen. Allereerst neemt de warmtegeleiding van zout water af. Dat zou betekenen dat de warmteoverdracht van het water kleiner wordt, en het dus minder snel afneemt. Dat effect is echter bijzonder klein, praktisch verwaarloosbaar zelfs. Bovendien is het aannemelijk dat de pan van veel meer invloed is, want die is immers in direct contact met de warmtebron.

Daarnaast neemt de warmtecapaciteit af met de hoeveelheid zout. In andere woorden: er is minder energie voor nodig om het warm te krijgen. Dat is bovendien een tamelijk groot effect. Je zult daarom niet enkel water met veel zout eerder op 100 graden krijgen, maar ook eerder op het kookpunt (dat, zoals we in de paragraaf hierboven bespraken, boven de 100 graden zal liggen). Helaas geldt er echter hier ook weer dat het pas echt merkbaar zal zijn bij hoeveelheden zout die je in de keuken nooit zult gebruiken.

Een voorbeeld: zeewater (35 g zout per liter) heeft een warmtecapaciteit die ongeveer 5% lager is dan van puur water. Dat klinkt best aardig, maar zelfs met zulk bremzout water schiet dat niet erg op: een kwestie van maximaal enkele tientallen seconden.

Conclusie: kookt zout water sneller?

Er zijn twee manieren om deze vraag te beantwoorden:

• Kookt eten in water met zout sneller gaar? Nee. Hoewel er zout water wel een hoger kookpunt heeft, zal dit in de keuken niet of nauwelijks merkbaar zijn.
• Komt zout water sneller aan de kook? Nee. Hoewel het sneller warm wordt, heeft het ook een hoger kookpunt. Bovendien zijn beide effecten in de keuken praktisch niet merkbaar.

Dus helaas: zout water kookt niet sneller.

Hoe krijg je water dan wel sneller aan de kook?

Zout in je water doen helpt dus niet, maar er zijn enkele manieren die wel werken:

• Gebruik een pan die bij je pit past
• Doe een deksel op de pan
• Kook het water eerst voor in een waterkoker
• Gebruik niet meer water dan je nodig hebt

En hoe krijg je je eten sneller gaar?

Als je je eten sneller gaar wilt hebben werkt zout ook niet. Wel doen:

• Het eten kleiner snijden
• Snelkookpan gebruiken

Heb je nog meer tips? Laat het hieronder weten in de reacties!

---

Op dit artikel rust auteursrecht. Zonder onze toestemming is vermenigvuldiging verboden.

---