Spitskool koken: tips en variaties

Spitskool is een spitsbladige variant van twee koolsoorten: witte kool of savooiekool (dan wordt het ook wel groene spitskool genoemd). Ook bestaat er sinds kort rode spitskool, die net zo rood is als rode kool. Spitskool is een net wat sappigere en zachtere koolsoort dan de ronde koolvarianten. Net als met witte kool kun je er bijzonder veel kanten mee op. Bovendien is het een zeer gezonde groente, die bomvol vitamine C zit.

In dit artikel behandelen we deze groente in drie punten:

1. Schoonmaken en snijden
2. Bereiden en recepten
3. Overige handige tips en leuke variaties.

1. Schoonmaken en snijden

Als je spitskool in de winkel koopt is het vaak een dichte, spitse of kegelvormige bol, zoals op de afbeelding hierboven. Let bij het kopen op dat de kool stevig aanvoelt. Het is niet erg als de buitenste bladeren enigszins beschadigd zijn, want die haal je er thuis toch af. Snijd daarna de bol in vieren of zessen en verwijder de harde delen van de stronk aan de onderkant. Snijd de parten in dunne repen of schaaf ze, afhankelijk van de verdere bereiding (zie onder). Vaak zal er geen zand of andere vuiligheden tussen de bladeren zitten, maar het is toch aan te raden de spitskool daarna even af te spoelen in een vergiet of zeef.

2. Bereiden: hoe moet je spitskool klaarmaken?

Spitskool leent zich voor vele verschillende kooktechnieken: koken, bakken, roerbakken of wokken, stomen, stoven en in de oven klaarmaken. Ook kun je er stamppot van bereiden en kan het rauw gebruikt worden als de basis voor verscheidene salades. Hieronder zullen we elke bereidingswijze apart bespreken.

2.1 Spitskool koken

Nadat je spitskool hebt schoongemaakt en in repen hebt gesneden is deze in een pan met ruim kokend water en een snufje zout in 8-12 minuten gaar. Kook de kool niet te lang, want dan ontstaat de typische nare koolgeur. Zie hieronder bij Tips en variaties nog meer tips om koolgeur te voorkomen. Na kort koken (houd dan een kooktijd van 5-7 minuten aan) kun je kool ook in soep verwerken. Dat is beter dan beginnen met gekookte spitskool als basis voor de soep, omdat anders hetzelfde proces kan plaatsvinden terwijl de andere ingrediënten van de soep nog moeten koken. Beter is dus om gekookte spitskool aan het einde pas toe te voegen om de soep af te maken.

2.2 Roerbakken, bakken of wokken

De beste manier van bereiden is spitskool bakken. Roergebakken spitskool bevat meer vitamines dan gekookte spitskool, is beter verteerbaar en er ontstaat bovendien geen koolgeur bij. Wok, bak of roerbak fijn gesneden spitskool in een klein beetje (olijf)olie in 5-7 minuten gaar. Op deze manier kun je spitskool ook toepassen alsof het Chinese kool of paksoi is: wokken met wat prei, ui, paprika en bijvoorbeeld kerrie of een Oosterse kruidenmix en je hebt een uitstekende basis voor nasi. Ook is gebakken spitskool spekjes erdoor een lekker fris bijgerecht bij een stukje vlees of kip.

2.3 Stomen

Omdat spitskool van zichzelf niet erg veel smaak heeft is het gebruikelijker om deze te bereiden op een manier waarbij je extra smaak kunt toevoegen. Je kunt spitskool desgewenst echter ook uitstekend stomen. Snijd de schoongemaakte kool in lange repen en houd een kooktijd van 15-20 minuten aan. Met deze bereidingswijze profiteer je optimaal van de grote hoeveelheid vitamine C in de kool.

2.4 Stoven

Daarentegen is stoven juist een mooie manier om wat meer smaak aan deze groente te geven. Snijd de kool in reepjes en stoof deze in olie of bouillon op laag vuur in 10-12 minuten beetgaar. Houd hierbij de deksel op de pan. Of bereid gestoofde spitskool met spekblokjes, die heerlijk is met kaassaus erover. Een heerlijke vegetarische variant is met gestoofde spitskool met kort geroerbakte reepjes paprika. Extra lekker met wat kerrie.

2.5 Spitskool in de oven klaarmaken

Er zijn talloze ovenschotels met spitskool denkbaar. Erg smakelijk is bijvoorbeeld dit recept:

• Recept 1: eenvoudige ovenschotel met spitskool, gehakt en aardappelpuree. Maak voor vier personen 500 gram aardappelpuree. Kook 500 gram fijngesneden kool 5-7 minuten. Bak vervolgens op hoog vuur 300 gram gehakt aan (of spekjes, shoarmareepjes, stukjes rookworst of iets dergelijks). Verwarm de oven voor op 180 graden en vet een ovenschaal in. Begin met een laagje puree, dan spitskool en gehakt, en sluit af met puree. Bestrooi het geheel met wat kaas en bak dit in ongeveer 20 minuten goudbruin. Voor wat variatie in deze stamppot uit de oven kun je door de puree wat rozijnen, stukjes ananas of appel doen.

2.6 Spitskoolstamppot maken

Met deze groente kun je uitstekend stamppot maken. Zie voor het basisrecept de ovenschotel hierboven (recept 1). Reken iets meer puree en spitskool en laat de kaas weg. Voor het beste resultaat meng je de puree en de spitskool goed door elkaar. De klassieke spitskoolstamppot met spekjes kan ook vervangen worden voor een vegetarische stamppot. Gebruik in plaats van het vlees een paar in repen gesneden geroerbakte paprika’s. Of neem kort aangebakken blokjes zalm.

2.7 Spitskool in salades verwerken

Spitskool heeft van zichzelf niet erg veel smaak. Het is daarom een uitstekende basis voor een salade. Snijd de schoongemaakte groente fijn of schaaf deze. Vervolgens kun je het met allerhande soorten dressings, sausjes, en andere ingrediënten combineren tot een salade met veel voedingswaarde en vitamines maar zeer weinig calorieën.

3. Tips en variaties

• Een typische portiegrootte van spitskool is 250 tot 300 gram per persoon. Reken voor salades ongeveer de helft.
• Spitskool kun je uitstekend bewaren. Een gave bol kan zo enkele weken op een koele, donkere plek worden bewaard. Gesneden spitskool is slechts enkele dagen goed, in het groentevak van de koelkast.
• Je kunt spitskool ook invriezen, maar er gaat dan vaak wel veel smaak verloren. Snijd schoongemaakte kool in repen en blancheer deze 1-2 minuten. In de vriezer is deze dan enkele weken houdbaar. Uitvriezen gaat eenvoudig: op laag vuur stoven met een beetje olie, kooktijd 10-12 minuten.
• Een flinke spitskool weegt soms wel ruim een kilo. Houd daar rekening bij als je een gerecht met spitskool plant, want in stukken gesneden is deze groente slechts enkele dagen houdbaar in de koelkast. En invriezen is niet optimaal (zie hierboven).
• Rauwe spitskool kun je goed gebruiken om eten in te serveren. Breek een koolblad af, spoel het even af onder de kraan en gebruik het bijvoorbeeld als een groen en knapperig alternatief voor een tortilla of wrap. Of vul ze met gehakt en bak de pakketjes af in de oven.
• Koolgeur is goed te voorkomen. Kook om te beginnen op matig vuur en met een goed sluitende deksel op de pan. Weet vervolgens dat de koolgeur enkel ontstaat wanneer de kool te lang wordt gekookt. Als je toch liever erg gare kool hebt kun je ook een beschuitje of een sneetje brood aan het kookwater toevoegen. Dat zal de geur grotendeels wegnemen. Of stoof de kool in olie (zie hierboven).

---

Op dit artikel rust auteursrecht. Zonder onze toestemming is vermenigvuldiging verboden.

---