Postelein bereiden: tips en recepten

Postelein is erg gezond, maar ook tamelijk onbekend. In dit artikel bespreken we deze smakelijke bladgroente uitvoerig. Dat doen we in vier punten:

1. Inleiding: wat is postelein voor groente?
2. Schoonmaken en snijden
3. Bereiden en recepten
4. Overige handige tips en leuke variaties.

1. Inleiding: wat is postelein voor groente?

Postelein is een vrij onbekende bladgroente, die oorspronkelijk uit het Midden-Oosten en India afkomstig is. Tegenwoordig is het over vrijwel de hele wereld verspreid: het wordt geteeld in delen van Zuid-Amerika, Azië, de Verenigde Staten, Australië en Europa. Ook in Nederland kan dit plantje groeien. De meeste postelein die hier verkrijgbaar is, komt ook van Nederlandse bodem.

Postelein is een vetplantje. Op warme, droge plaatsen heeft het sterk verdikte stengels en bladeren, maar in Nederland zijn ze meestal vrij dun, hooguit iets vlezig. Vergelijk ook de afbeelding in het begin van dit artikel, van typische Nederlandse supermarktpostelein, met die hieronder, van wilde postelein. De korte, helder groene tot geelgroene blaadjes groeien enkel aan het uiteinde van de stengels. De stengels zijn licht vlezig en kunnen tot enkele tientallen centimeters lang worden, hoewel jonge, korte scheuten het smakelijkst zijn. Vaak zijn de stengels aan de onderkant roze of rood verkleurd. Wilde postelein bloeit met kleine gele bloempjes, maar er zijn siervormen in de handel die gehouden worden om hun grote bloemen in alle kleuren van de regenboog. Het hele plantje is eetbaar, met uitzondering van de wortels.

De smaak van postelein is lekker fris, een beetje pittig en licht zuur. De textuur is vrij stevig en knapperig. Het is geen heel uitgesproken groente, waardoor het goed combineert met diverse smaken en gerechten.

1.1 Voedingswaarde: hoe gezond is postelein?

Deze bescheiden ogende groente is buitengewoon gezond. Het is een prima bron van vezels, zeer laag in calorieën, en een goede bron van vitamines en mineralen. Zo bevat het hoge gehaltes van onder meer vitamine C en E, en is het rijk aan magnesium, ijzer en kalium.

Daarnaast bevat postelein veel antioxidanten, en is het een bron van omega-3 onverzadigde vetzuren. Het bevat meer omega-3 dan welke bladgroente dan ook, en zelfs meer dan een heel aantal minder vette vissoorten.

1.2 Verkrijgbaarheid: waar kun je postelein kopen?

Postelein is een typische seizoensgroente, die vanaf mei tot september of oktober wordt aangeboden. Het aanbod is vrij schaars, maar toch niet onaanzienlijk in het seizoen. De meeste kans maak je bij de groenteboer, bij biologische winkels en vooral op de markt. Tegenwoordig is het echter ook niet ongebruikelijk om postelein bij de grotere supermarkten te zien liggen.

Let bij het kopen vooral op de versheid: de stengels en blaadjes moeten sappig, knapperig en fris zijn. Ook moet de groente niet te dicht opeengepakt zijn en niet te veel gebroken stengels hebben. Postelein is namelijk een betrekkelijk tere groente, die gemakkelijk kneust. Als het onzorgvuldig is behandeld, is dat goed te merken aan de smaak en textuur.

Soorten met rode blaadjes of stelen zijn net zo goed te eten als geheel groene varianten. Soms wordt ook wilde postelein aangeboden; dat is een wat vlezigere soort met eenzelfde smaak maar een iets langere kooktijd.

2. Schoonmaken en snijden

Het schoonmaken gaat heel rechttoe-rechtaan. Het belangrijkste is dat je dit voorzichtig doet. De groente kneust gemakkelijk, en dat is niet positief voor de smaak.

Alle delen van deze groente zijn eetbaar, afgezien van de wortels. Snijd of knip die er dus eerst vanaf. Als dat nodig is kun je vervolgens ook de stengels in kleinere stukken snijden of knippen.

Spoel dan de postelein af onder de lopende kraan. Niet te veel aandrukken en voorzichtig uitschudden. Als er nog veel vuil of zand meekomt nog een keer herhalen. Dan is de groente klaar voor de pan.

• Tip: net als bijvoorbeeld sla of taugé kun je postelein goed oppeppen door het in koud water te leggen. Stel het droogmaken dus uit tot vlak voordat je de groente gaat bereiden!

3. Bereiden: hoe moet je postelein klaarmaken?

Je kunt postelein op een aantal verschillende manieren bereiden: koken, wokken of roerbakken, stamppot maken, er soep van trekken of het rauw in salades verwerken. We bespreken elke bereidingswijze hieronder apart, met tussendoor enkele van onze beste recepten.

3.1 Koken

Dit is de meest gebruikelijke manier om deze groente te bereiden. Gebruik weinig water met een snufje zout en reken op een kooktijd van 5 tot maximaal 10 minuten. Houd er rekening mee dat het fors slinkt bij het koken. Beetgaar is deze groente het smakelijkst, dus laat het niet te lang koken.

3.2 Wokken of roerbakken

Deze groente is uitstekend te bereiden in de wok, op dezelfde manier als bijvoorbeeld spinazie. Het is vaak al in enkele minuten geslonken en gaar.

3.3 Posteleinstamppot bereiden

Hiervoor kun je goed rauwe postelein gebruiken, zoals in het recept hieronder. Als de groente al wat ouder of een tikje taai is, kun je hem beter eerst koken. Reken dan twee keer zoveel als in het recept hieronder en kook de groente afzonderlijk van de aardappelen.

• Recept 1: posteleinstamppot. Zomerse stamppot voor vier personen. Kook 1 kilo aardappelen en maak daar samen met 100 tot 150 ml melk en een klontje boter een romige puree van. Bak intussen 125 gram spekjes uit en meng die door de puree (spekvet mee mengen is optioneel). Was 500 gram postelein grondig en maak het goed droog. Meng dit snel door de stamppot, zo dat de groente niet al te zeer kneust. Afkruiden met zout, peper en nootmuskaat. Serveren met bijvoorbeeld een vegetarische schnitzel, gehaktballetjes of cordon bleu.

3.4 Posteleinsoep bereiden

Van deze groente kun je prima soep trekken. Het simpele recept hieronder laat de groente in z’n waarde.

• Recept 2: posteleinsoep. Lunch- of voorgerecht voor vier personen. Snipper twee sjalotjes en fruit die in wat boter of olie aan zonder te kleuren. Maak intussen 1 kilo postelein schoon. Voeg die toe als de sjalot glazig is, en bak de postelein enkele minuten op middelhoog vuur totdat hij volledig geslonken is. Doe er wat kippenbouillon bij en pureer het geheel. Voeg dan de rest van de bouillon toe (in totaal 750 milliliter) en breng de soep aan de kook. Afmaken met een flinke scheut room of crème fraîche, peper en zout. Tip: lekker om te garneren met wat geroosterde walnoten (in stukjes) of pijnboompitten.

3.5 Postelein rauw in gerechten verwerken

Deze groente kan heel goed rauw worden genoten, maar dat moet je wel altijd even vooraf testen (gewoon door te proeven). Te laat geoogste of te lang bewaarde postelein kan namelijk wat taai worden. Hoewel het dan nog uitstekend toe te passen is in recepten waarbij het moet worden gekookt of iets dergelijks, is het rauw dan niet meer erg smakelijk.

Heb je wel mooi verse postelein, dan kan het rauw in salades verwerkt worden, of zelfs als hoofdbestanddeel worden gegeten. Heel simpel aangemaakt met wat olie en azijn of citroensap bijvoorbeeld, of in een gevulde salade met spekjes, pijnboompitten, stukjes paprika en wat tomaatjes. Heerlijk fris en zomers!

4. Tips en variaties

• Postelein slinkt behoorlijk bij het bereiden. Reken op 400 tot 500 gram rauwe groente om na het koken 200 gram over te houden. Reken voor rauwe toepassingen ongeveer 100 tot 150 gram per persoon.
• Postelein is niet lang te bewaren. Het beste gaat het in de groentelade van de koelkast. Daar kun je het enkele dagen bewaren. Als je het langer goed wilt houden is invriezen ook een prima optie. Wel eerst even kort blancheren (2 tot 3 minuten) en dan direct invriezen. Zo blijft het maanden houdbaar. Niet eerst laten ontdooien bij het uitvriezen, maar meteen de hete pan in.
• Het is prima mogelijk om zelf postelein te kweken. De zaden zijn op veel plaatsen te koop en het is geen lastige plant. Bovendien is het kweken zeer snel gedaan: binnen enkele weken tot een maand na het zaaien kun je vaak al oogsten.
• Als je zelf postelein hebt, kun je dat het beste pas laat in de middag oogsten, vooral bij warm en droog weer. Stofwisselingsprocessen in de plant zorgen er namelijk voor dat postelein ’s ochtends belangrijk veel zuurder smaakt.

---

Op dit artikel rust auteursrecht. Zonder onze toestemming is vermenigvuldiging verboden.

---