Spekbonen koken: tips en variaties

Spekbonen zijn op het oog een kruising tussen snijbonen en sperziebonen. De peulen zijn minstens even lang als snijbonen, maar even stevig en bolrond als sperziebonen. De kleur kan verschillen: meestal groen, maar er worden ook gele en zelfs paarse bonen aangeboden. De smaak is die van sperziebonen, maar iets intenser en een tikje zoeter.

In dit artikel behandelen we deze groente in vier punten:

1. Spekbonen kopen: waar kan dat, en in welk jaargetijde?
2. Schoonmaken en snijden
3. Bereiden en recepten
4. Overige handige tips en leuke variaties.

1. Spekbonen kopen: waar kan dat, en in welk jaargetijde?

Spekbonen zijn helaas niet zomaar bij iedere supermarkt te krijgen. Bovendien is het een typische seizoensgroente, die eigenlijk nooit uit de diepvries wordt aangeboden. Hieronder vatten we even kort samen waar en wanneer je de meeste kans maakt:

• Waar kopen: beter gesorteerde groentewinkels, de markt, een natuurvoedings- of biologische winkel, boerderijwinkels
• Wanneer kopen: de piek ligt in augustus, doorlopende in september. Buiten het seizoen worden ze niet of nauwelijks aangeboden. Wel kun je dan soms vergelijkbare in de kas geteelde bonen kopen, die vaak worden aangeboden als “kasbonen”.

Spekbonen zijn meestal ook tamelijk aan de prijs. Voor de echte liefhebber is zelf kweken dus een aanrader. Dat bespreken we onderaan dit artikel bij de tips en variaties.

2. Schoonmaken en snijden

Spekbonen kun je op precies dezelfde wijze als sperziebonen schoonmaken. Spoel de boontjes eerst even goed af onder de koude kraan. Dop de spekboon dan door de beide puntjes eraf te snijden. Bij heel verse exemplaren kun je de puntjes er ook af breken. Snijd of breek de bonen ten slotte eventueel doormidden zodat ze in de pan passen.

Let op: zo nu en dan worden er spekbonen met draad aangeboden, al zijn veruit de meeste rassen tegenwoordig draadloos. Dit kun je eenvoudig testen. Snijd het bovenste puntje zo af dat het nog net aan de naad van de peul vastzit. Vervolgens trek je dat stukje in de richting van de naad van de peul af, zodat de eventuele draad meekomt. Doe dat vervolgens ook bij de onderkant van de peul met de andere naad. Als je bij de eerste spekboon geen draden kunt vinden hoef je bij de rest enkel de beide puntjes te verwijderen.

3. Bereiden: hoe moet je spekbonen klaarmaken?

Ook bij het bereiden kun je spekbonen behandelen als sperziebonen. Het enige verschil is de kooktijd: die is fors langer bij spekbonen. Reken op minstens 25-30 minuten. We bespreken de verschillende bereidingswijzen hieronder.

3.1 Koken

Dit is de klassieke manier van bereiden, en ook de aangeraden manier. Het is namelijk tamelijk lastig om vooraf aan te geven hoe lang de bonen moeten koken, omdat er nogal veel verschillende rassen worden aangeboden.

Het principe is eenvoudig. Kook de schoongemaakte bonen in ruim water zonder zout. De bonen moeten nog licht beetgaar zijn na het koken. Test de garing door er met een vork in te prikken. De meest gebruikelijke kooktijd is 25-30 minuten, maar er zijn ook spekbonen die je een uur moet koken.

• Recept 1: oud-Hollandse spekbonen. Zet schoongemaakte, in stukken gebroken spekbonen op met een flink stuk gerookt spek (voor vier personen: een pond spekbonen en 100-125 gram spek). Kook dit totdat de bonen beetgaar zijn. Opdienen met een klontje boter, wat peper en zout en nootmuskaat (liefst vers geraspt). Lekker met wat vlees of kip en aardappelpuree.

3.2 Andere manieren om spekbonen te bereiden

Spekbonen kun je op dezelfde manieren toepassen als sperziebonen: wokken, stomen, in een ovenschotel verwerken, in stamppot of in een salade. Houd hierbij wel rekening met de langere kooktijd door de spekbonen voor te garen door ze eerst te koken.

Voor de kooktips bij deze bereidingswijzen en een aantal smakelijke recepten verwijzen we door naar ons artikel over sperzieboontjes. Eet smakelijk!

4. Tips en variaties

• Reken voor een normale portie op 250 tot 300 gram bonen per persoon. Bij salades is 200 gram meestal voldoende.
• Verse spekbonen kun je het beste bewaren in een open zak in de koelkast. Daar blijven ze 3-5 dagen goed. Bij temperaturen boven de 6 graden zijn de bonen vatbaar voor bederf, dus buiten de koelkast kun je ze maximaal twee dagen bewaren.
• Indien je ze langer wilt bewaren is invriezen aan te bevelen. Eerst kort (5-7 minuten) blancheren. Na het invriezen blijven de bonen minstens een half jaar goed in de vriezer.
• Spekbonen zijn tamelijk duur. Zelf kweken is een stuk goedkoper, en bovendien vrij eenvoudig. Spekbonen zijn namelijk sterke planten die zelden ziektes krijgen. Volg verder de aanwijzingen op het zakje. Let wel op dat je de bonen snel oogst: bij sommige rassen zijn de peulen al na een week aan de plant niet meer geschikt om op te eten. Je vindt ze in de winkel soms ook aangeboden als “stokslabonen”. Goede rassen zijn o.a. Necores, Neckargold, Neckarkönigin, Isabel en Blauwschedige Spek.

---

Op dit artikel rust auteursrecht. Zonder onze toestemming is vermenigvuldiging verboden.

---